Kristján Örn Ebenezersson áfangastjóri og kennari við framhaldsskóla Austur-Skaftafellssýslu hefur verið að kynna sér hvernig nýta megi gervigreind til gagns í kennslu og námi. Kristján spurði gervigreindina hvernig best væri að nýta hana til þess, sem skilaði honum þessari grein.
Gervigreind, eða Artificial Intelligence (AI), er tækni sem getur líkt eftir mannlegri greind. Í því felst að tæknin er þjálfuð til að læra, túlka og vinna að verkefnum sem yfirleitt krefjast mannlegrar hugsunar. Gervigreind er að finna í mörgum tækjum sem við notum daglega, t.d. í símum, leitarvélum og fjölda annarra forrita. Þróun gervigreindar er hröð og aðgengi almennings hefur aukist. Þessi þróun hefur leitt til nýrra áskorana í skólum, þar sem kennarar og nemendur verða að aðlagast þessari nýjung í námi og kennslu.
Hvaða tækifæri fylgja notkun gervigreindar í námi?
Notkun gervigreindar í námi getur borið með sér mörg tækifæri fyrir bæði kennara og nemendur. Hér eru nokkur dæmi:
– Einstaklingsmiðað nám: Gervigreind getur hjálpað til við að búa til námsplön sem eru sérsniðin að hæfileikum, áhugamálum og markmiðum hvers nemanda. Gervigreind getur einnig veitt nemendum persónulega endurgjöf og leiðsögn um framfarir sínar.
– Fjarnám: Gervigreind getur auðveldað fjarnám með því að bjóða upp á snjöll kennsluforrit, félagsleg vélmenni og raunveruleg samskipti milli nemenda og kennara. Gervigreind getur einnig hjálpað til við að meta framvindu nemenda og tryggja gæði fjarnámsins.
Nýjar leiðir til að læra: Gervigreind getur opnað fyrir nýjar leiðir til að læra með því að nota leikjaþætti, veruleikaaukningu, sýndarveruleika og önnur skemmtileg tól. Gervigreind getur einnig hjálpað nemendum að læra af eigin reynslu með því að nota hermun, tilraunir og prófanir.
Hvaða áskoranir fylgja notkun gervigreindar í námi?
Rétt eins og mynt hefur tvær hliðar hefur notkun gervigreindar í æðri menntun nokkur skaðleg áhrif. Þar sem gervigreind heldur áfram að finna sinn sess á sviði menntunar er mikilvægt að meta bæði kosti hennar og galla. Hér eru nokkrar áskoranir sem gætu komið upp:
– Siðferðisleg málefni: Notkun gervigreindar í námi getur haft áhrif á siðferðisleg málefni eins og réttindi, persónuvernd, réttlæti og ábyrgð. Til dæmis, hvernig er tryggt að gagnasöfnun, -greining og -notkun sé lögleg, örugg og sanngjörn? Hvernig er tryggt að gervigreind sé ekki misnotuð eða misbeitt? Hvernig er tryggt að gervigreind sé ekki fordómafull eða rang hugmynduð?
– Mannleg samskipti: Notkun gervigreindar í námi getur haft áhrif á mannleg samskipti milli kennara og nemenda, og milli nemenda innbyrðis. Til dæmis, getur gervigreind minnkað þörfina fyrir mannlega leiðsögn, endurgjöf og hvatningu. Getur gervigreind dregið úr félagslegri færni, samstarfsþætti og samfélagstilfinningu nemenda? Getur gervigreind skapað óraunhæfar væntingar eða ótta við tækni?
– Námskröfur og -markmið: Notkun gervigreindar í námi getur haft áhrif á námskröfur og -markmið sem sett eru fyrir kennara og nemendur. Til dæmis, hvernig er tryggt að gervigreind sé í samræmi við námskrá, námsmat og námsefni? Hvernig er tryggt að gervigreind sé í samræmi við námsstíl, hæfileika og þarfir nemenda? Hvernig er tryggt að gervigreind sé í samræmi við siðferðisleg, fagleg og samfélagsleg markmið menntunar?
Niðurlag
Gervigreind er tækni sem hefur mikil áhrif á menntun í dag. Hún býður upp á mörg tækifæri fyrir bætt nám og kennslu, en hún ber einnig með sér mörg vandamál og áskoranir. Því er mikilvægt að vera meðvitaður um kosti og galla gervigreindar í námi, og að nota hana á ábyrgan og skynsamlegan hátt. Gervigreind er ekki ætluð að taka við mannlegri greind, heldur að styðja við hana.
